Wat is het verschil tussen weer en klimaat?

Regionaal klimaat

Het klimaat op de plek op aarde waar je woont wordt het regionaal klimaat genoemd. Het is hetgemiddeld weerspatroon op een plaats gedurende lange tijdsperiodes. Het regionale klimaat vertelt ook iets over seizoensschommelingen.

Het regionaal klimaat behelst de temperatuur, vochtigheid, regenval, het aantal atmosferische deeltjes en talrijke andere meteorologische factoren in een bepaalde regio. Het klimaat op jouw plaats wordt beïnvloed door de breedtegraad, terrein, hoogte, aanhoudend ijs- of sneeuwdek, evenals nabijgelegen oceanen en de stromen ervan.

Klimaten kunnen ingedeeld worden met behulp van parameters zoals temperatuur en regenval om specifieke klimaattypes te definiëren.

De klimaatzones van de wereld. Bron: www.wikimedia.org.

Wereldwijd klimaat

We kunnen echter ook naar klimaat kijken op de schaal van een hele planeet. Wereldwijd klimaat is een omschrijving van het klimaat van de planeet als geheel, met alle regionale variaties gemiddeld genomen over lange tijdsschalen. Algemeen gezien hangt het wereldwijde klimaat af van de hoeveelheid energie die van de zon ontvangen wordt en de hoeveelheid energie die door aarde terug in de ruimte wordt uitgestraald. Wij nemen veranderingen van het klimaat waar als deze energieën niet in evenwicht zijn.

Het weer kan op een paar uur tijd veranderen. Sterke klimaatgebeurtenissen, zoals El Niño, kunnen echter verscheidene jaren duren. Klimaatschommelingen op kleine schaal duren decennia en grotere klimaatveranderingen vinden plaats over honderden en duizenden jaren.

Tegenwoordig zijn de klimaten aan het veranderen. Onze aarde warmt sneller op dan in het verleden, volgens het onderzoek van wetenschappers. Door de opwarming van de aarde neemt de wereldwijde gemiddelde temperatuur van de aardatmosfeer toe.

Weer

Het verschil tussen weer en klimaat is een kwestie van tijd. Het weer is wat de condities van de atmosfeer zijn gedurende een korte tijdsperiode, terwijl het klimaat is hoe de atmosfeer "zich gedraagt" over relatief lange tijdsperiodes.

Gewone weersverschijnselen zijn o.a. wind, wolken, regen, sneeuw, mist en zandstormen. Minder frequent voorkomende gebeurtenissen zijn rampen zoals tornado's, orkanen en sneeuwstormen.

Weersverschijnselen gebeuren vanwege verschillen in temperatuur en vochtigheid tussen de ene plaats en de andere. Deze verschillen kunnen optreden door de invalshoek van de zon op een bepaalde plek, die per breedtegraad vanaf de tropen anders is. Omdat de aardas ten opzichte van haar baanvlak gekanteld is, valt zonlicht in verschillende hoeken in op verschillende tijden van het jaar. Als gevolg daarvan nemen we seizoensveranderingen van ons weer waar.

Verschillen in oppervlaktetemperatuur veroorzaken op hun beurt drukverschillen. Een warm oppervlak verwarmt de lucht erboven en de lucht zet uit, waardoor de luchtdruk en de dichtheid ervan daalt. De resulterende horizontale drukgradiënt versnelt de lucht van hoge naar lage druk en creëert wind en de rotatie van de aarde veroorzaakt dan een afbuiging van de stroming via het Coriolis-effect: op het noordelijk halfrond naar rechts, op het zuidelijk halfrond naar links wanneer men kijkt in de richting waarin de wind waait.

Dit lagedruksysteem boven IJsland draait tegen de wijzers van de klok vanwege het evenwicht tussen de Coriolis-kracht en de drukgradiëntkracht. Bezoek de tutorial oceaanstromen voor meer informatie. Beeld genomen door Aqua/MODIS op 04/09/03. Bron: Jacques Descloitres, MODIS Rapid Response Team, NASA/GSFC..

Weersvoorspelling

Het weer voorspellen is het toepassen van wetenschap en technologie om de toestand van de atmosfeer te voorspellen voor een toekomstige tijd en een bepaalde locatie. Weersvoorspellingen worden gemaakt door kwantitatieve gegevens (d.w.z. satellietgegevens) te verzamelen over de actuele toestand van de atmosfeer en door met behulp van wetenschappelijk inzicht van atmosferische processen te extrapoleren hoe de atmosfeer zal evolueren.