3. Schadelijke algenbloei
Wat is dat?
De meeste algensoorten veroorzaken geen enkele schade. Over het algemeen zijn algen nuttig omdat ze de voornaamste energiebron vormen die het mariene leven in stand houdt. Een klein percentage van de algensoorten veroorzaakt echter schade aan mensen, dieren en/of het milieu door de productie van toxines of overmatige groei.
In tegenstelling tot wat algemeen aangenomen wordt, duidt de verkleuring van het water niet op het feit of een algensoort schadelijk is! Veel niet-giftige soorten produceren rode vloed of bruine vloed, terwijl bepaalde schadelijke algenbloei kan optreden zonder enige verkleuring van het water.
Bron: ESA
Schadelijke algen kunnen zowel microalgen (microscopische, eencellige organismen) als macroalgen (zeewier) zijn. Het overgrote deel van de schadelijke algensoorten zijn fytoplankton, een type microalgen dat zwevend in het water of vastgehecht aan planten leeft. Mariene Schadelijke Algenbloei (SAB) is die algenbloei die voorkomt in oceanen, kustwateren en riviermondingingen.
Schadelijke algenbloei (SAB) is het massaal voorkomen van microscopische algen die het milieu en mensen schade toebrengen door toxines te produceren die zich in schaaldieren of vissen ophopen, of door de accumulatie van biomassa, die op zijn beurt samen voorkomende organismen treft en voedselnetwerken op negatieve wijze wijzigt.
Waar komen ze vandaan?
Algenbloei zijn een natuurlijk fenomeen in de oceanen. Het komt gewoonlijk voor in milieus met hoge gehaltes aan voedingsstoffen. Voedingsstoffen zoals stikstof en fosfor zijn van essentieel belang voor het onderhouden van de primaire productie en dus de gezonde structuur en werking van aquatische ecosystemen.Overmatige hoeveelheden voedingsstoffen stimuleren echter overmatige plantengroei, ook bekend als eutrofiëring of algenbloei.
Door de mens teweeggebrachte milieuveranderingen die de ontwikkeling van bepaalde schadelijke algenbloei kunnen onderhouden zijn onder andere
- Veranderingen in voedingsstoffenregimes (bijvoorbeeld door een toename in het gebruik van landbouwmeststoffen)
- Wijziging van voedselnetwerken door overbevissing
- Introductie van exoten
- Wijzigingen van rivierstroomgebieden (bijvoorbeeld door onttrekken van water uit rivieren voor irrigatie)
De dynamiek van schadelijke algenbloei wordt ook beïnvloed door factoren die verbonden zijn met het klimaat. Deze zijn onder andere:
- Watertemperatuur
- Stratificatie van verschillende lagen van de oceaan
- Opwellings- en circulatiepatronen van de oceanen
- Inbreng van voedingsstoffen van zoetwater en afkomstig van land (worden bijvoorbeeld beïnvloed door regenvalpatronen)
Zo zal klimaatverandering hoe dan ook bijna zeker de dynamiek van schadelijke algenbloei beïnvloeden!
Bron: ESA
