Teledetectie van sites behorend tot het cultureel erfgoed

Dresden en de vallei van de Elbe in Duitsland (1/2)

De Vallei van de Elbe bij Dresden in Duitsland is een cultureel landschap uit de 18e en 19e eeuw dat zich over ongeveer 18 km uitstrekt langs de rivier de Elbe door de stad Dresden, van Slot Übigau en de velden van Ostragehege in het noordwesten tot aan het Pillnitz Paleis en het Elbe-eiland in het zuidoosten. Het wordt gekenmerkt door lage graslanden en wijngaarden, met als kroon op het werk het Pillnitz Paleis en het stadscentrum van Dresden met haar ontelbare monumenten en parken uit de 16de tot de 20e eeuw.

Het landschap wordt ook gekenmerkt door 19e en 20e eeuwse voorstedelijke villa's en tuinen en enkele oude dorpen waarvan de historische structuur en elementen uit de industriële revolutie bewaard zijn gebleven, met name de 147 m hoge stalen brug 'het Blauwe Wonder' (1891-93), de bergzweefbaan met één rail (1898-1901), en de kabelbaan (1894-95).
Deze vallei is het kruispunt in Europa geweest, van cultuur, wetenschap en techniek en is tevens een uitstekend voorbeeld van grondgebruik, wat voor een belangrijke Centraal-Europese stad een buitengewone ontwikkeling betekent.

De Vallei van de Elbe bij Dresden werd in 2004 ingeschreven op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. In juni 2009, tijdens de 33ste sessie van het Werelderfgoedcomité, werd deze site echter verwijderd van de lijst vanwege de bouw van een vierbaansbrug in het hart van het cultuurlandschap, waardoor de vereiste "uitzonderlijke universele waarde" van het gebied niet langer bewaard bleef.

Het Comité zei dat Duitsland in de toekomst een nieuwe nominatie kon voorstellen voor Dresden. Hierdoor erkende het Comité dat delen van de site beschouwd kunnen worden als van uitzonderlijke universele waarde, maar dat het onder andere criteria en met andere grenzen voorgesteld zou moeten worden.

Zoom Sign
De vallei van de Elbe bij Dresden in Duitsland
De vallei van de Elbe bij Dresden in Duitsland.
Foto: Liliana Manns

Bijdrage van teledetectie

Omwille van haar ligging aan de oevers van de rivier de Elbe, wordt de stad Dresden vaak bedreigd door overstromingen. Grote gebieden zijn vrij van gebouwen om uiterwaarden te voorzien.

Overstroming in Dresden in 2002
Overstroming in Dresden in 2002, Semper Opera.
Foto: Feuerwehr Dresden

In augustus 2002 werd deze Werelderfgoedsite getroffen door zware overstromingen van de rivier de Elbe en haar zijrivieren Weißeritz en Lockwitzbach.

Satellietgegevens vormen een goed hulpmiddel om overstromingen te monitoren omdat ze een nauwkeurig en snel overzicht geven van overstroomde gebieden. Deze informatie is nuttig voor de autoriteiten zodat ze verdere acties kunnen ondernemen.
Door middel van de analyse van satellietbeelden kan men risicogebieden evalueren en ze aldus bestempelen, alsook toekomstige beschermingsmaatregelen plannen.

Door informatie over landgebruik, bijvoorbeeld industriële gebieden, nederzettingen, weilanden, landbouw, bossen, enz. toe te voegen aan de overstroomde gebieden, is het mogelijk om de economische schade te evalueren en nauwkeuriger risicoplannen tot stand te brengen.

Een multitemporele evaluatie van de overstromingen kan helpen om de dynamiek van de gebeurtenis in ruimte en tijd te begrijpen en te analyseren. Daartoe wordt een reeks opeenvolgende beelden van verschillende dagen van de overstroming gebruikt. Dit soort evaluaties laat ons toe om de schade beter in te schatten (vb. bodemvervuiling) evenals de eruit voortvloeiende kosten (vb. productieverlies veroorzaakt door ontoegankelijke toegangswegen).