Πρόσθετο Υλικό 1.1d: Η Σύμβαση για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος της Βαλτικής
Σύντομη ονομασία: Η Σύμβαση του Ελσίνκι

Η Βαλτική είναι πατρίδα πολλών ειδών φυτών, ζώων και μικροοργανισμών σε μια μεγάλη ποικιλία διαφορετικών οικοτόπων. Τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται σε κίνδυνο από την ανθρώπινη δραστηριότητα, και πολλοί ιχθυοπληθυσμοί της Βαλτικής τώρα φαίνεται να είναι σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα.

Μεταξύ των κύριων απειλών είναι ο ευτροφισμός που προκαλείται κυρίως από την περίσσεια αζώτου και φωσφόρου στο νερό,η ρύπανση από επικίνδυνες ουσίες, συμπεριλαμβανομένων των φυτοφαρμάκων, βαρέων μετάλλων και βιομηχανικών αποβλήτων, η καταστροφή οικότοπων, η χρήση ορισμένων επιβλαβών αλιευτικών εργαλείων, και η εισαγωγή ξένων χωροκατακτητικών ειδών.

Στις 24 Μαρτίου 1974, η Σύμβαση για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος της Βαλτικής Θάλασσας, γνωστή ως Σύμβαση του Ελσίνκι 1974 , υπεγράφη από τα τότε επτά παράκτια κράτη της Βαλτικής. Ήταν η πρώτη φορά που όλες οι πηγές ρύπανσης, είτε από ξηράς, θαλάσσης ή αέρος, γύρω από μια ολόκληρη θάλασσα έγιναν αντικείμενο μιας μόνο σύμβασης. Η Σύμβαση του 1974 τέθηκε σε ισχύ στις 3 Μαΐου 1980. Ασχολούταν κατά κύριο λόγο με θέματα τεχνικής στον ρυπαντικό έλεγχο και κυρίως της ρύπανσης της Βαλτικής Θάλασσας.

Η παρούσα έκδοση της σύμβασης υπεγράφη το 1992 από όλα τα κράτη που βρέχονται από τη Βαλτική Θάλασσα, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Μετά την επικύρωση της σύμβασης τέθηκε σε ισχύ στις 17 Ιανουαρίου 2000. Η Σύμβαση του Ελσίνκι του 1992 ασχολείται με το σύνολο του θαλάσσιου περιβάλλοντος στην περιοχή της Βαλτικής Θάλασσας. Σκοπός της είναι η πρόληψη και η εξάλειψη της ρύπανσης, προκειμένου να προωθηθεί η οικολογική αποκατάσταση της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας και η διαφύλαξη της οικολογικής ισορροπίας. Το γεωγραφικό πεδίο της δεν καλύπτει μόνο το σύνολο της Βαλτικής Θάλασσας, συμπεριλαμβανομένης της θαλασσίου πυθμένα και των παράκτιων ζώνων, αλλά επίσης και της λεκάνης απορροής του.

Συμβαλλόμενα μέλη:

Όλα τα εννέα κράτη της Βαλτικής (Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γερμανία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρωσία, Σουηδία) και η ΕΕ.

Για την επίτευξη των κοινών στόχων της διατήρησης, δημιουργήθηκε η Επιτροπή του Ελσίνκι (HELCOM) . Το όργανο αυτό συνεδριάζει ετησίως. Συστάσεις σχετικά με θέματα του περιβάλλοντος και της διατήρησής του τα οποία πρόκειται να εφαρμοστούν από τα μέλη είναι ένα σημαντικό εργαλείο της HELCOM. Η Επιτροπή υποστηρίζεται από εργατομάδες για τις διάφορες πτυχές της σύμβασης. Άλλες δραστηριότητες περιλαμβάνουν την παρακολούθηση των προγραμμάτων και των εκθέσεων καταστάσεων. Σημαντικά αποτελέσματα των δραστηριοτήτων διατήρησης περιλαμβάνουν την ανάπτυξη ενός συστήματος των Προστατευόμενων Περιοχών της Βαλτικής Θάλασσας (BSPAs) και την παραγωγή του πρώτου κόκκινου καταλόγου των απειλούμενων είδων οικότοπων της Βαλτικής Θάλασσας.

Από το 1992, περισσότερα από 34 των 132 σοβαρά μολυσμένων περιοχών - τα λεγόμενα "hot spots" - που έχουν εντοπιστεί γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα έχουν καθαριστεί. Ωστόσο, πυκνότητες PCB και DDT παραμένουν σε πολύ υψηλότερους βαθμούς στη Βαλτική απ'ότι στη Βόρεια Θάλασσα ή και στο ανοικτό Ατλαντικό Ωκεανό. Το HELCOM έθεσε την Εργατομάδα για Επικίνδυνες Ουσίες έργου να εργάζεται το 1998 για τη μείωση των απορρίψεων, εκπομπών και διαρροών των επικίνδυνων ουσιών στα ύδατα στην υδρογραφική λεκάνη της Βαλτικής Θάλασσας μέχρι το 2020, και επέλεγξε 42 επικίνδυνες ουσίες για άμεση δράση προτεραιότητας.

Η πλήρης Σύμβαση του Ελσίνκι είναι διαθέσιμη σε μορφή pdf από την ιστοσελίδα της HELCOM (εξωτερικές συνδέσεις):

     Σύμβαση του 1974 (88 KB)

     Σύμβαση του 1992 (τελευταία τροποποίηση 1 Ιουλίου 2004) (608 KB)