4. Massatoerisme

Gevolgen van klimaatverandering voor toerisme

Toeristenstromen tussen Europese landen hangen af van een groot aantal factoren, zoals de inkomensniveaus van toeristen, vervoerskosten, hotelprijzen en de aanwezigheid van cultureel erfgoed en aantrekkelijke landschappen. De klimatologische omstandigheden verklaren ook gedeeltelijk de ruimtelijke patronen en seizoensspreiding van toerisme in Europa. Bijvoorbeeld, de grote stroom van Noord-Europese toeristen naar de gebieden rond de Middellandse Zee in de zomer kan grotendeels verklaard worden door de aangename thermische condities. Kusttoerisme, een dominerend segment van de toerismemarkt, heeft een uitgesproken concentratie m.b.t. seizoen en ruimte.

De klimatologische geschiktheid voor algemene doeleinden m.b.t. zomertoerisme kan als een index uitgedrukt worden, de Tourism Climate Index (TCI) (Klimaatindex voor Toerisme), bestaande uit de klimaatkenmerken temperatuur, vochtigheid, zonneschijn, regen en wind. Er werden maandelijkse klimaatgegevens met een ruimtelijke resolutie van 12 km gebruikt. De kaarten stellen zomercondities voor (juni, juli en augustus).

Zoom Sign
Gesimuleerde condities voor zomertoerisme in Europa voor 1961-1990
Gesimuleerde condities voor zomertoerisme in Europa voor 1961-1990.
Bron: Peseta

Beperkingen van de aanpak: Er moeten een aantal beperkingen in aanmerking genomen worden bij het interpreteren van de informatie op de kaart. Eerst en vooral is hij gebaseerd op slechts één emissiescenario en één klimaatscenario. Op de tweede plaats is deze gebaseerd op maandelijkse klimaatgegevens en houdt deze geen rekening met extreme weersomstandigheden, die voor toerisme belangrijk kunnen zijn. Ten derde is er slechts een beperkte validering van de index geweest, voornamelijk vanwege gegevensbeperkingen aan toerismezijde. Tot slot, en verbonden met de derde beperking, is de klimatologische geschiktheid slechts een van de invloeden op toerismepatronen. Andere cruciale aspecten dienen overwogen te worden om schattingen te maken van hoe toeristenstromen in de toekomst zouden kunnen veranderen, met name de inkomensniveaus van de toeristen en de prijs van de toeristendiensten.

 

Hoe de kaarten geïnterpreteerd moeten worden

De kaarten stellen de TCI-scores van de zomertijd voor in de uitgangsperiode (1961-1990) en tegen het einde van de eeuw (2071-2100) in het A2-scenario van IPCC (A2 beschrijft een zeer heterogene wereld met hoge bevolkingsgroei, trage economische ontwikkeling en trage technologische verandering, voor meer informatie zie www.ipcc.ch). De voornaamste informatie die deze kaarten geven is de richting van deze verschuivingen. Sommige regio's zien hun klimatologische aantrekkelijkheid in de zomer verbeteren, terwijl andere regio's geconfronteerd worden met een achteruitgang. De kaarten geven aanzienlijke verschuivingen aan in de klimatologische geschiktheid voor toerisme, waarbij de gordel van uitstekende zomercondities verschuift van het Middellandse Zeegebied naar Noord-Europa. In de schouderseizoenen (lente en herfst, hier niet te zien) schat men in dat de TCI-scores over het algemeen zullen stijgen doorheen Europa. In het Middellandse Zeegebied kunnen in deze seizoenen uitstekende condities bereikt worden, die sommige in de zomer geleden verliezen misschien kunnen compenseren.

Zoom Sign
Gesimuleerde condities voor zomertoerisme in Europe voor 2071-2100
Gesimuleerde condities voor zomertoerisme in Europe voor 2071-2100.
Bron: Peseta

Er moet niet te veel vertrouwen geschonken worden aan de exacte TCI-waarden vanwege de bovenvermelde beperkingen. De algemene veranderingen in geschiktheidspatronen zijn de hoofdboodschap. De kaarten geven enkel inschattingen van klimatologische geschiktheidspatronen en niet van de economische betekenis van klimaatverandering voor toerisme. De economische en maatschappelijke relevantie van klimaatverandering voor toerisme zal doorslaggevend afhangen van aanpassingsstrategieën, die in grote mate onvoorspelbaar zijn. Ruimtelijke aanpassing (het vasthouden aan dezelfde vakantieperiode, het kiezen van een andere bestemming) zal zeer verschillende resultaten geven dan temporele aanpassing (het vasthouden aan dezelfde bestemming, het kiezen van een andere vakantieperiode) (Peseta).