Supplement 2.12: Impact van olie op mariene flora en fauna (3/3)

Onrechtstreekse effecten

Mariene planten en dieren leven niet geïsoleerd van elkaar. Ze ontwikkelen in een milieu dat wemelt van een grote verscheidenheid aan biologische interactie. Deze interactie gaat van roofdier/prooi-relaties tot situaties van afhankelijkheid, symbiose, parasitisme en andere situaties waarin een organisme of groep organismen een schuilplaats of andere noodwendigheid biedt aan één of meerdere soorten in de gemeenschap.

Leden van alle groepen organismen - algen, bacteriën, ongewervelde dieren, vissen, vogels, zoogdieren - kunnen door een olievlek getroffen worden. Alle schade veroorzaakt door olie aan individuen van een groep kan leiden tot veranderingen in de structuur en het functioneren van de biologische gemeenschap.

Vier algemene types van onrechtstreekse effecten kunnen worden onderscheiden:

  1. Dood door hongersnood van organismen wiens gebruikelijke voedselbron vervuild is en waar alternatieve voedselbronnen niet beschikbaar zijn.

  2. Verstoring van bepaalde interacties tussen soorten vanwege de eliminatie of reductie van bepaalde soorten.

  3. Proliferatie op grote schaal van organismen die op voedsel azen dat gewoonlijk door andere in het milieu aanwezige soorten geconsumeerd wordt.

  4. Wijziging van habitats door het verlies van hoofdsoorten, zoals zeegrassen of mangroven of de impact van opruimingswerkzaamheden, zoals de wijziging of verdwijning van het substraat.

Al deze effecten zijn tijdelijk. Na het onevenwicht veroorzaakt door de vervuiling en dan de proliferatie van resistente organismen die zich opnieuw vestigen, wordt het vroegere evenwicht geleidelijk hersteld, behalve als er nieuwe vervuiling optreedt. Die terugkeer naar het normale kan echter jaren duren.

Referentietoestand

Een referentietoestand is de oorspronkelijke toestand van het natuurlijk milieu in een gelokaliseerd gebied voordat het vervuild wordt.

De vervuiling van het milieu en de ecologische impact van vervuiling kunnen enkel volledig ingeschat worden wanneer ze vergeleken worden met referentiewaarden die een nauwkeurige weergave van de situatie voor het ongeval geven. Het scheppen van referentietoestanden is de enige manier om het oorzakelijk verband aan te tonen tussen de lozing van vervuilende stof en de daarna waargenomen effecten. Dit houdt in dat de informatie die deze referentietoestanden geven coherent moet zijn met de bijzondere noden van de ecologische opvolging om een objectief effectenrapport te geven.

Zoom Sign
reference condition on land
Een referentietoestand van vegetatie op land (Frankrijk).
Bron: Cedre 2007: 58
Uitleg over de referentietoestandkaart



Text: Cedre 2007