Supplement 2.5: Het verweren van olie op het wateroppervlak (1/4)
- Fysische processen -

1. Verspreiding

Olievlek op zee die smalle stroken vormt.
Foto: Rainer Reuter

Zodra olie geloosd is, begint hij zich over het zeeoppervlak in een film te verspreiden die zeer dun kan zijn. Zo kan een kleine hoeveelheid een grote oppervlakte bedekken (1000 liter olie kan 1 km³ bedekken). De snelheid waarmee de olie zich verspreidt, hangt in grote mate af van zijn viscositeit ("dikte") en de geloosde hoeveelheid. Oliën met lage viscositeit ("dunne") verspreiden zich sneller dan die met een hoge viscositeit ("dikke oliën"). Anders dan oliedruppels in de slasaus, hebben olievlekken op zee de neiging om smalle stroken te vormen evenwijdig aan de windrichting (zie foto). Deze oliestroken zijn onderhevig aan winden, golfwerking en waterturbulentie. Getijdenstromen en stromen zijn ook van invloed op het verspreiden van een olievlek.

2. Evaporation

Water dat uit een meer verdampt.
Gelieve op te merken: vloeistoffen die verdampen zijn niet noodzakelijk zichtbaar! Gassen die uit een olievlek verdampen kunnen erg gevaarlijk zijn voor reddingsteams.
Foto: NOAA

De lichte (vluchtige) fracties van olie beginnen meteen na een vlek te verdampen en kunnen dat gedurende een lange tijd blijven doen. De verdampingssnelheid en -duur hangen hoofdzakelijk af van de vluchtigheid van de olie maar ook van de geloosde hoeveelheid en de weersomstandigheden (windsnelheid, lucht- en watertemperatuur, waterturbulentie).

3. Natuurlijke dispersie

Natuurlijke dispersie, die door golven en turbulentie aan het zeeoppervlak opgewekt wordt, kan een olievlek doen opbreken. Een ononderbroken oliefilm kan zo in kleine druppels met variërende afmetingen opgebroken worden. Deze oliedruppels drijven niet alleen op het zeeoppervlak maar vermengen zich ook met de bovenste lagen van het oceaanwater. Als de zee kalm is, zal de olie naar alle waarschijnlijkheid grote slikken vormen waardoor het gemakkelijker is de vlek te detecteren en op te ruimen.

Watergoot bij de testinstallatie voor olievlekken van OHMSETT.
Foto: MMS, US Dept. of the Interior

Het testen van de natuurlijke dispersie van olie door golven in de testinstallatie voor olievlekken van OHMSETT.
Foto: OHMSETT

Dispersie kan uiteindelijk leiden tot de vorming van water-in-olie-emulsies.