Supplement 2.7: Accidentele olielozingen op zee

Volgens statistieken van verzekeraars zijn 80% van de ongevallen met olietankers die olievlekken op zee veroorzaken het gevolg van menselijke fouten:

  • Slecht uitgevoerde manoeuvres,
  • Verwaarloosd onderhoud,
  • Onvoldoende controleren van systemen,
  • Gebrek aan communicatie tussen bemanningsleden,
  • Vermoeidheid,
  • Of een gebrekkige reactie op een klein incident waardoor dit escaleert in een groot ongeval.

(Cedre 2007: 31)

Onderstaande figuur illustreert de oorzaken van ongevallen met olietankers met vlekken van meer dan 700 ton tussen 1974 en 2007 (gegevensbron: ITOPF 2008; beeldbron: Cedre 2007: 32).

Zoom Sign
sketch of tanker accident due to grounding
Aan de grond lopen: 34%
Zoom Sign
sketch of tanker accident due to collsion
Aanvaring: 28%
Zoom Sign
sketch of tanker accident due to structural damage
Structurele schade: 13%
Zoom Sign
sketch of tanker accident due to loading/unloading
Laden/lossen: 9%
Zoom Sign
sketch of tanker accident due to fire/explosion
Brand/explosie: 9%
blank for other/unknown
Andere/onbekend: 7%

Aanvaringen zijn over het algemeen te wijten aan manoeuvreerfouten, vooral bij slecht zicht en/of in drukke scheepvaartgebieden. Aan de grond lopen is ook vaak het resultaat van manoeuvreerfouten, vaak verergerd door sterke winden, sterke stromen en slecht weer. Het stranden van de Sea Empress aan de ingang van de haven van Milford Haven, Wales (Groot-Brittannië) is zo'n voorbeeld.

Echter, het falen van materieel is een meer voorkomende oorzaak van aan de grond lopen dan aanvaringen. Het stranden van de olietanker de Braer bij de Shetland Eilanden, Schotland (Groot- Brittannië), tengevolge van zeewater dat in de brandstoftank liep, wat motoraverij veroorzaakte, is een klassiek voorbeeld van technisch falen.

Vlekken van olietankers

De "International Tanker Owners Pollution Federation Ltd (ITOPF)" houdt een actuele database bij op het Internet (zie hieronder) van olievlekken van meer dan 700 ton, afkomstig van olietankers, ertstankers en binnenvaarttankers die sinds 1967 over de hele wereld gebeurden. Er wordt ook informatie gegeven over allerlei aspecten van de vlekken en de gevolgen ervan.

Deze gegevens tonen aan dat iets meer dan 5,5 miljoen ton olie in de wereldzeeën geloosd werd door ongevallen met olietankers gedurende de periode van 30 jaar van 1970-2000, met in totaal bijna 182.000 ton per jaar met een piek van 640.000 ton in 1979.

Number of oil tanker accidents causing spills over 700 t
Aantal ongevallen met olietankers die in de periode van 1970-2000 vlekken van meer dan 700 t veroorzaakten.
Bron: Cedre 2007, 31; gegevensbron: ITOPF, 2004

Sedertdien is er, ondanks een slecht jaar in 1991, de neiging naar een aanzienlijke afname. In het decennium van 1990 tot 1999 werd 73% (830.000 ton) van de totale geloosde hoeveelheid (1.140.000) veroorzaakt door slechts 10 ongevallen.

Meer informatie

screenshot of the ITOPF homapage
Screenshot van de homepagina van ITOPF van 05.03.2009

ITOPF is een gemeenschappelijke organisatie die technisch advies verschaft over bestrijding van vervuiling voor reders van olietankers. Deskundigen van ITOPF leveren bijdragen tot beheer van bestrijdingsactiviteiten, beoordeling van de impact en milieuherstelactiviteiten overal ter wereld. Zie hieronder de homepagina van de website van ITOPF, welke een onontbeerlijke bron van informatie is over ongevallen, de oorzaken ervan en uitgevoerde bestrijding. Voor verdere informatie, zie www.itopf.com